ผลงานทางวิชาการ

ร้อยโทหญิง จิตติพร รุ่งเรือง
นายทหารบัญชี 
มณฑลทหารบกที่ 13
นักศึกษาหลักสูตรบัญชีมหาบัณฑิต
 

หลักฐานการสอบบัญชีในยุค Social Distancing
 

          จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค COVID-19 ในช่วงปลายปี พ.ศ. 2562 และลุกลามไปทั่วโลก ในส่วนของประเทศไทยนั้น COVID-19 ได้เริ่มระบาดในช่วงต้นเดือนมกราคม พ.ศ. 2563 คณะกรรมการบริหารโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 แห่งชาติ ได้ประกาศภาวะฉุกเฉินโดยมุ่งเน้นให้ประชาชนอยู่บ้าน (Stay at Home), ปฏิบัติงานที่บ้าน (Work from Home) และรักษาระยะห่างทางสังคม (Social Distancing)

          จากสถานการณ์ดังกล่าวทำให้การปฏิบัติงานตรวจสอบบัญชี อาจมีข้อจำกัดในเรื่องของการเข้าถึงหลักฐานการสอบบัญชีเนื่องจากไม่สามารถเข้าไปปฏิบัติงานสอบบัญชี ณ สถานที่ตั้งของบริษัทลูกค้าได้ อย่างไรก็ตาม ผู้สอบบัญชีและผู้ช่วยผู้สอบบัญชีจะต้องรักษาคุณภาพของงานตรวจสอบบัญชีให้เป็นไปตามมาตรฐานการควบคุมคุณภาพ และมาตรฐานการสอบบัญชี โดยมาตรฐานการสอบบัญชี รหัส 500 กำหนดให้ผู้สอบบัญชีจะต้องออกแบบและใช้วิธีการตรวจสอบเพื่อให้ได้มาซึ่งหลักฐานการสอบบัญชีที่เหมาะสมอย่างเพียงพอ เพื่อให้ผู้สอบบัญชีสามารถได้ข้อสรุปอย่างมีเหตุผลในการแสดงความเห็นของผู้สอบบัญชี (สภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์)

          วิธีการได้มาซึ่งหลักฐานการสอบบัญชีจากการปฏิบัติงานที่บ้าน (Work from Home) ของผู้สอบบัญชีและผู้ช่วยผู้สอบบัญชี มีความจำเป็นที่จะต้องใช้เอกสารอิเล็กทรอนิกส์จากลูกค้ามากขึ้น เนื่องจากไม่สามารถเข้าถึงเอกสารตัวจริงได้ อาทิเช่น โฉนดที่ดิน สัญญาต่าง ๆ สมุดบัญชี เป็นต้น ทั้งนี้ผู้สอบบัญชีจะต้องพิจารณาถึงความน่าเชื่อถือของหลักฐานการสอบบัญชีที่ได้รับมาโดยวิธีการอื่น โดยทำความเข้าใจกระบวนการจัดทำเอกสารและการควบคุมภายในของลูกค้าในการจัดทำเอกสารด้วย
          ในการตรวจนับสินค้าคงเหลือ ผู้สอบบัญชีและผู้ช่วยผู้สอบบัญชีไม่สามารถที่จะเข้าร่วมสังเกตการณตรวจนับสินค้าคงเหลือได้ จึงมีความจำเป็นที่ต้องพึ่งพาเทคโนโลยีเพื่ออำนวยความสะดวกในการปฏิบัติงานสอบบัญชี เช่น การ Live Streaming หรือการการประชุมทางวิดีโอบนเว็บไซต์หรือมือถือ เพื่อสังเกตการณ์

นับสินค้าคงคลัง และสามารถสอบถามหรือขอให้ลูกค้าเปิดกล่องสินค้าคงเหลือเพื่อตรวจนับเพิ่มเติมได้

          อย่างไรก็ตาม การปฏิบัติงานสอบบัญชีในยุค Social Distancing มีความจำเป็นที่จะต้องใช้อินเทอร์เน็ตในการรับส่งข้อมูลกับลูกค้า สิ่งที่ผู้สอบบัญชีและผู้ช่วยผู้สอบบัญชีจะต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก นั้นก็คือการรักษาความปลอดภัยของข้อมูล ซึ่งมีความเสี่ยงจากการถูกโจรกรรมข้อมูล หรือข้อมูลของลูกค้าถูกเผยแพร่หรือเปิดเผยโดยไม่ได้รับอนุญาตจากลูกค้า ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นในวิชาชีพสอบบัญชี