ก้าวแรกนักบัญชีและหลักการบัญชีขั้นพื้นฐาน

18 Sep

แม่บทการบัญชี หรือ Accounting Framework เป็นกรอบแนวคิดขั้นพื้นฐาน สำหรับการรวบรวม บันทึก จัดเตรียม และนำเสนอข้อมูลทางบัญชี ซึ่งรวมถึงการจัดทำงบการเงินด้วย แม่บทการบัญชีไม่ถือว่าเป็นมาตรฐานการบัญชี แต่เป็นแนวทางสำหรับการปฏิบัติงานบัญชี ทั้งในเรื่องที่มีและเรื่องที่ยังไม่มีมาตรฐานการบัญชีรองรับ
การที่จะปฏิบัติงานบัญชีตั้งแต่ต้นไปจนกระทั่งจัดทำงบการเงินออกมานั้น ผู้ปฏิบัติงานบัญชีจำเป็นต้องเข้าใจแม่บทการบัญชีก่อน เพื่อจะได้ปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชีเฉพาะเรื่องได้อย่างถูกต้อง จากข้อสมมติตามแม่บทการบัญชี เรื่องเกณฑ์คงค้าง หรือ Accrual basis นั้น เกณฑ์คงค้าง คือ เกณฑ์การวัดผลการดำเนินงานโดยการบันทึกบัญชีรายได้และค่าใช้จ่ายด้วยการยึดหลักว่า รายได้และค่าใช้จ่ายเกิดขึ้นในงวดบัญชีใด ให้ถือเป็นรายได้และค่าใช้จ่ายของงวดบัญชีนั้น ไม่ว่าจะรับหรือจ่ายกันทันทีหรือไม่ก็ตาม งบการเงินที่จัดทำขึ้นตามเกณฑ์คงค้างจะแสดงฐานะการเงิน และผลการดำเนินงาน ได้ถูกต้องครบถ้วน ตรงตามงวดบัญชีที่เกิดขึ้น และแสดงภาระผูกพันที่กิจการต้องรับหรือจ่ายเงินสดที่จะเกิดขึ้นในอนาคต เช่น ข้อมูลลูกหนี้ เจ้าหนี้ รายได้ค้างรับ ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย จะเห็นได้ว่าข้อสมมติของแม่บทการบัญชีสามารถใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานขั้นพื้นฐานได้ อาทิ

1. การบันทึกบัญชีตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไป

2. การยึดหลักรายได้และค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในงวดบัญชีใด ต้องบันทึกให้ครบถ้วนให้ตรงตามงวดบัญชีนั้น ไม่ว่าจะได้รับหรือจ่ายเงินกันแล้วหรือไม่ก็ตาม

3. การบันทึกบัญชีทุกรายการต้องมีเอกสารประกอบเป็นหลักฐานที่สามารถพิสูจน์ได้และยอมรับตามหลักสากล

4. เอกสารประกอบการลงบัญชีต้องเป็นเอกสารที่เกี่ยวข้องกับกิจการเท่านั้น และเกิดรายการขึ้นจริง

5. เอกสารประกอบการลงบัญชีต้องแสดงแหล่งที่มาที่ถูกต้องและเชื่อถือได้ รวมถึงการได้รับการอนุมัติจากผู้มีอำนาจที่ได้รับมอบหมายจากกิจการนั้น

6. การจัดหมวดหมู่ของเอกสาร หลักฐานแยกตามประเภทของเอกสาร เช่น เอกสารเกี่ยวกับการซื้อ การจ่ายชำระหนี้ เอกสารเกี่ยวกับการขาย การรับชำระหนี้ และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ

แนวทางเหล่านี้ เมื่อปฏิบัติตามแล้ว จะช่วยให้การบันทึกบัญชี ไปจนถึงการจัดทำงบการเงิน เป็นไปอย่างถูกต้อง ครบถ้วน โปร่งใส ตรวจสอบได้ มีความน่าเชื่อถือเท่าที่ควร

--------------------
คุณรัชนี บินยาเซ็น
ศิษย์เก่าหลักสูตรบัญชีมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีปทุม
กรรมการบริษัท ไดนามิค โค้ชชิ่ง จำกัด

ผลงานทางวิชาการ

หน้าแรก / ผลงานทางวิชาการ